امام کاظم علیه السلام فرمودند: تُسْتَحَبُّ عَرامَةُ الصَّبىِّ فى صِغَرِهِ لِیَکونَ حَلیما فى کِـبَرِهِ، ما یَنْبَغىاَنْ یَکونَ اِلاّ هکَذا ؛
خوب است بچّه در کودکى بازیگوش باشد تا در بزرگسالى بردبار گردد و شایسته نیست که جز این باشد .
منبع:کافى ، ج ۶، ص ۵۱، ح ۲
یکی از اصول تربیتی بر مبنای تعالیم سوره یوسف، اصل تغافل در تربیت است. تغافل به معنای نادیده گرفتن و چشم پوشی کردن است. البته تغافل نباید به جرأت و جسارت متعلم بیانجامد.
یکی از خطرناک ترین لحظات در تربیت، آن است که فرزند یا متعلم خود را از پوشاندن خطا و عیوبش بی نیاز ببیند و تغافل تدبیری برای پیشگیری از وقوع چنین حادثه ایست.
برادران حضرت یوسف بعد از اینکه نقشه ی سوء خود را علیه یوسف، عملی ساختند. گریان و پریشان به پیش پدر بازگشتند. آنها ادعا کردند که یوسف را گرگ خورده است.
در اینجا حضرت یعقوب که خبر مرگ فرزند پاک و دلبندش را می شنود، خشم خود را کنترل کرده و تنها به گفتن جمله ای در مذمت پیروی از هوای نفس، بسنده می کند. می فرماید: بَل سَوَّلَت لَکُم أَنفُسُکُم أَمراً(یوسف،18)
معنای پاسخ او اینکه است که: قضیه اینطور که شما می گویید نیست؛ بلکه نفس شما در این موضوع، شما را به وسوسه انداخته است.
آن گاه اضافه کرد که : من صبری جمیل در پیش می گیرم. یعنی شما را مؤاخذه ننموده، در مقام انتقام بر نمی‌آیم. بلکه خشم خود را به تمام معنی فرو می‌برم.
منظم کردن اتاق و وسایل می‌تواند برای کودکان خسته‌کننده باشد. تلاش کنید نظم و ترتیب دادن برای کودک سرگرم‌کننده و شادی‌آور باشد. با او برای مرتب کردن رقابت راه بیاندازید.
روحیه رقابت در کودکان می‌تواند محرک خوبی برای کودک باشد. برای نمونه به او بگویید «تو اتاقت رو مرتب کن و من بقیه خونه رو ببینیم کی زودتر میتونه انجام بده و برنده بشه.»
همسر شهید حمید باکری در خاطراتش می گوید:از امتحان که برگشتم، گفت: ببین فاطمه! درست است که رفتی امتحان دادی؛ ولی فکر می‌کنم در این شرایط جدید، وظیفه تو فقط مادری است. اصلا با تو ازدواج کردم تا بچه ام خوب تربیت شود. راضی نیستم آن را مهد کودک یا خانه اقوام بگذاری. سعی کن این ها را بفهمی.
مدام تأکید داشت: مادر حتما باید چشمش روی بچه اش باشد.
شاید به خاطر همه این تأکید ها بود که از سپاه آمدم بیرون و تمام هوش و حواسم را سپردم به احسان و بودن و نبودن های حمید.
به مجنون گفتم زنده بمان؛ شهید حمید باکری، فرهاد خضری، صفحه ۱۱ و ۱۲
قالَ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ: لَوْ عَلِمَ اَللَّهُ شَیْئاً أَدْنَى مِنْ أُفٍّ لَنَهَى عَنْهُ وَ هُوَ مِنْ أَدْنَى اَلْعُقُوقِ؛
اگر خداوند چیزی کمتر از افّ گفتن سراغ داشت، حتما از آن نهی می فرمود. افّ گفتن کمترین مرتبه بی احترامی به والدین است.
الکافی، جلد۲، صفحه۳۴۹.
انبیاء الهی نسبت به والدین خود احترام زیادی قائل بودند.
به عنوان مثال در قرآن از زبان حضرت عیسی -علیه السلام- چنین آمده است که می‌فرمایند: «وَ بَرًّا بِوالِدَتِی وَ لَمْ یَجْعَلْنِی جَبَّاراً شَقِیًّا»
«خداوند مرا نسبت به مادرم نیکوکار قرار داده است و جبار و شقی قرار نداده است.»
سوره مریم، آیه 32.
قال امیرالمؤمنین علیه السلام:انّ ملک الموت یتبسّم فی وجه البارّ و یکلح فی وجه العاقّ.
حضرت امیرالمؤمنین( علیه السلام) فرمودند:« بدرستی که ملک الموت بر چهره شخصی که به والدین خود نیکی می کند تبسم می نماید و برروی شخصی که عاقّ والدین است اخم نموده و بر او خشم می نماید.»
منبع: مستدرک الوسائل ج 15 ص 176
ائمه اطهار علیهم السلام بهترین الگوی ما انسانها هستند.در زمینه احترام به والدین نیز همیشه از آنها درس گرفته ایم.
از امام سجاد علیه السلام پرسیدند: هیچ وقت دیده نشده است که شما با مادرتان سر یک سفره باشید. حضرت فرمود: می ترسم قطعه ای از غذا بردارم که چشم مادر زودتر از دست من به آن غذا بوده باشد.
منبع: شیخ صدوق، خصال، ج ۲، ص ۵۱۸
خداوند، سرچشمه محبت است.
ما را با مهربانی اش خلق کرد و احسن الخالقین نهاد.
دامان مادری مهربان را روزیمان کرد تا بهشت زمینی را هم اینجا نظاره کنیم.
